آلرژی (Allergy) یا حساسیت، واکنش افراطی سیستم ایمنی بدن نسبت به عوامل گوناگون است. کسانی که دچار حساسیت هستند، دارای دستگاه ایمنی فوق هوشیار می‌باشند که نسبت به مواد ظاهراً بی ضرر موجود در محل زندگیشان، واکنشی بیش از حد معمول نشان می‌دهد. رینیت آلرژیک (Allergic rhinitis) نیز یک نوع آلرژی تنفسی است که سبب التهاب مخاط بینی می‌گردد.
اختلالات بویایی در بیماران مبتلا به رینیت آلرژیک، نکته‌ای عجیب و غیرعادی نیست و تحقیقات صورت گرفته نشان می‌دهند که 20 تا 40 درصد از افرادی که مبتلا به آلرژی هستند، دچار اختلالات در حس بویایی می‌شوند. این اختلالات بیشتر روی آستانه‌ی بویایی (Threshold) افراد تأثیرگذار است و البته گاهی مواقع ممکن است تشخیص بوها (Identification) را نیز با مشکل مواجه کند. اگرچه این مشکلات، زندگی افراد را تهدید نمی‌کند ولی تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی آن‌ها دارد. هر چند تحقیقات محدودی در زمینه‌ی ارتباط آلرژی و تأثیر آن بر حس بویایی صورت گرفته است؛ به نظر می‌رسد که علت ایجاد این اختلالات، التهاب در مخاط بینی است که مانع از رسیدن مولکول‌های بو به گیرنده‌های بویایی می‌شود. مطالعات نشان می‌دهند که گروهی از افراد مبتلا به آلرژی، بدون انسداد در مسیرهای تنفسی، دچار اختلال در حس بویایی می‌شوند. جالب آن که پس از بهبود آلرژی در این افراد، حس بویایی آن‌ها نیز تا حدی بهبود می‌یابد.
البته باید به این نکته نیز توجه کرد که اغلب اختلالات ایجاد شده در حس بویایی افراد مبتلا به رینیت آلرژیک، آنچنان شدید نیست؛ ولی هرچه قدر آلرژی شدیدتر باشد و یا مدت زمان بیشتری طول بکشد، تأثیر منفی آن بر حس بویایی بیشتر خواهد بود. به همین دلیل است که اختلالات بویایی در افرادی که به صورت مزمن دچار آلرژی هستند نسبت به افرادی که به صورت فصلی به این مشکل دچار می‌شوند، شدیدتر است. بنابراین کنترل آلرژی به منظور حفاظت از حس بویایی اهمیت به سزایی پیدا می‌کند.
منابع:
- Stuck, Boris A., and Thomas Hummel. "Olfaction in allergic rhinitis: a systematic review." Journal of Allergy and Clinical Immunology 136.6 (2015): 1460-1470.
- Apter, Andrea J., et al. "Olfactory loss and allergic rhinitis." Journal of allergy and clinical immunology 90.4 (1992): 670-680.
- Doty, Richard L., and Anupam Mishra. "Olfaction and its alteration by nasal obstruction, rhinitis, and rhinosinusitis." The laryngoscope 111.3 (2001): 409-423.
- Klimek, Ludger, and Georg Eggers. "Olfactory dysfunction in allergic rhinitis is related to nasal eosinophilic inflammation." Journal of allergy and clinical immunology 100.2 (1997): 158-164.
