دندان های نیش عامل موثر حس بویایی و چشایی
وقتی به تفاوت بین حس بویایی و حس چشایی بین جانوران نگاهی بیاندازیم، به نکته ی بسیار مهمی در دهان این موجودات پی می بریم که به حس بویایی ربط دارد. شاید از دید نگاه کردن کاملاً بی ربط به موضوع به نظر برسد اما از نظر علمی می تواند درست و منطقی باشد(که البته این موضوع باید بررسی شود چون اولین بار است ادعا می شود.)
آن نکته ی بسیار مهم، دندان های نیش جانوران می باشد. ساختار دندادن های نیش جانوران، از نظر اندازه و جهت قرار گرفتن آن در جانوران مختلف، متفاوت است. دندان های نیش در برخی جانوران کوچک و در برخی جانوران بزرگ است. در برخی جانوران مستقیم و در برخی جانوران به صورت کمی خمیده و هلالی است. محل اتصال این دندادن ها در برخی جانوران منتهی به استخوان زیر بینی است و در برخی جانوران فراتر از این است.
جالب توجه است که ریشه ی عصبی این دندان های نیش، در انسان درست تا زیر پره های بینی ادامه دارد و در برخی موجودات هم همین گونه است و در برخی به بینی منتهی نمی شود و من به یقین می گوییم که : دندان های نیش عامل بسیار مؤثری در حس بویایی و حس چشایی است.
تا حالا شما با این مشکل مواجه شدید که آب سرد یا گرم(چای) بنوشید و دندان هایتان حساسیت نشان بدهند. در افرادی که دندان های نیش آن ها حساسیت نشان می دهد، بعد از سر کشیدن چند جرعه آب سرد یا چای داغ، در تماس با دندان های نیش، این حساسیت منجر به صدای چیکه ای در دندان نیش می شود. حال ممکن است این صدا در بیش از دو سه قلپ نوشیدن بروز کند. همین عامل حساسیت پیدا کردن دندان های نیش، سبب کاهش حس بویایی و به نوبه ی خود سبب کاهش حس چشایی می شود.
در همین حالت حساسیت، اگر شما با نوک انگشت مسیر دندان نیش را تا پره های بینی فشار دهید، احساس درد در این ناحیه می کنید که درد بیشتر درست در پهلوی بیرونی پره ی بینی است و به نظر می رسد که این قسمت که همان انتهای ریشه ی دندان نیش و اعصاب آن هستند، دچار عفونت یا تورم شده است.
شاید پیش خود بگویید این مطالب چه ربطی به حس بویایی و حس چشایی دارد.
بیان کردیم که ریشه ی اعصاب دندان های نیش، تا حتی کمی بالاتر از پهلوی بیرونی پره های بینی ادامه دارند. این عامل در برخی جانوران هم تا بالاتر نفوذ دارد.
این را هم می دانیم که رشته های عصبی عامل اصلی انتقال و حس اعمالی چون : بو و درد و .... هستند و بسیار حساس هستند.
رشته های عصبی موجود در ریشه ی دندان های نیش که تا پره های بینی و حتی بالاتر نفوذ کرده اند، سبب افزایش حساسیت بینی و درنتیجه افزایش حس بویایی می شود. یعنی این رشته های عصبی، همانند یک کاتالیزور که سبب افزایش واکنش می شود، سبب افزایش حساسیت بویایی می شود و بویایی را تقویت می کند.
با تمام این مطالب ذکر شده، وقتی شخصی دندان های نیشش دچار حساسیت شوند و عفونت کنند و این عفونت منجر به اختلال در حس بویایی می شود و بر حس چشایی هم تإثیر می گذارد. به این ترتیب در افرادی که دندان های نیش دچار فساد می شوند و یا از بین می روند، حس بویایی و به نوبه ی خود حس چشایی آن ها ضعیف و گاهی هم از بین می رود.
نکته ی بسیار مهمی که قابل ذکر است، این است که بدون شک دلیل قوی بودن یا ضعیف بودن حس بویایی و حس چشایی در برخی جانوران، و حتی دلیل عدم بودن حس بویایی و چشایی در برخی دیگر از جانوران که این قبیل از شاخک های خود دما و بو را احساس می کنند، وجود یا عدم وجود دندان های نیش باشد و همچنین میزان نفوذ ریشه ی عصبی این دندان ها در حوزه ی بینی.
پس به این ترتیب در جانوری که ریشه ی عصبی دندان های نیش حوزه ی بیشتری از حس بویایی را فراگرفته باشد، حس بویایی و تبع آن حس چشایی باید بیشتر و در جانورانی که ریشه ی عصبی دندان های نیش حوزه ی کمتری از حس بویایی را فراگرفته باشد، حس بویایی و چشایی ضعیف تر است.
همچنین در برخی جانوران به دلیل ارتباط نداشتن ریشه ی عصبی این دندان ها به بینی، این احتمال وجود دارد که زبان نقش مهمی در سنجیدن دما و بوهای دارد. مانند مارها.
در حشرات که دندان وجود ندارد، این مهم بر عهده ی شاخک هاست.
البته این موضوع در حد یک ادعاست و باید پزشکان متخصص مغز و اعصاب و متخصصین بویایی و چشایی بتوانند این نکته را مدنظر بگیرند تا شاید بتوانند نه تنها به درمان افرادی که حس بویایی و حس چشایی آن ها از بین رفته کمک کنند، بلکه بتوانند دریچه های پیشرفته کردن حس بویایی و حس چشایی انسان را بگشایند.