حس چشایی در گیاهان

حس چشایی در گیاهان  به همان اندازه با حس بویایی در ارتباط است که در انسان نیز اینگونه است.اما گیاهان از این حس برای تشخیص خطر و خشک سالی و حتی نزدیکان خود استفاده می کنند.

حواس بویایی و چشایی ما به شدت به هم مرتبط می باشند. در حقیقت بوها باعث تقویت و یا تضعیف مزه غذاها در دهان ما می شوند.از لحاظ فیزیکی هم ، دهان و مجرای بینی ما به گونه ای به هم متصل شده اند و به هم راه دارند که ما می توانیم بویی که هنگام جویدن غذا تولید می شود را نیز بشنویم. تفاوت عمده بین این دو حس این است که حس بویایی با مواد شیمیایی فرار و حس چشایی با مواد شیمیایی محلول سرو کار دارند.

این دو حس در گیاهان نیز کاملاً با هم مرتبط هستند.و این امر به وضوح در زمان واکنش گیاهان نسبت به هجوم حشرات یا باکتری های بیماری زا ، دیده شده است.همان طور که می دانیم ، گیاهانی که در معرض حمله قرار دارند مواد شیمیایی گازی متنوعی را از خود تولید می کنند تا به همسایگان خود اخطار دهند. اما از میان همه این گازها،متیل جاسمونات  مهم تر است و زمانی که صحبت از حس چشایی باشد ، این گاز مطرح می شود.هر چند که متیل یک نوع گاز و یک ملکول فعال و پیغام رسان هوایی است ، اما در گیاهان زیاد فعال نمی باشد. اما زمانی که از راه دهان- که منظور همان منافذ روی برگ ها می باشد- تولید و منتشر شود،به صورت اسید مایع و قابل حل جاسمونات تبدیل می شود. این اسید به یک سری گیرنده های خاص موجود در سلول ها می چسبد و باعث می شود که برگ از خود واکنش دفاعی نشان دهد.همان طور که زبان ما دارای گیرنده های خاص برای مزه و ملکول های چشایی مختلف موجود در غذاها می باشد، گیاهان نیز دارای گیرنده های خاصی برای ملکول های محلول و متنوع از جمله اسید جاسمونات می باشند.

 

از آنجایی که حس چشایی با مواد شیمیایی محلول سروکار دارد،در نتیجه جای تعجب نیست اگر بگوییم که حس چشایی گیاهان در ریشه هایشان واقع شده  و ریشه ها نیز بوسیله خاک و آب احاطه شده اند.با یک آزمایش کلاسیک مشخص می شود که گیاهان می توانند با کمک ارسال پیغام های شیمیایی در زیر خاک، اطرافیان و گیاهان نزدیک خود را تشخیص دهند(نیوساینس، 26 مارچ 2011، ص 46). همچنین ارتباط ریشه به ریشه نیز بین گیاهانی که در همسایگی هم هستند، وجود دارد. زمانی که یک ردیف از گیاهان در معرض کم آبی قرار می گیرند،تنها یک ساعت به طول می انجامد تا پیغامی از گیاهانی که 5 ردیف از هم فاصله دارند برای هم ارسال شود تا به یکدیگر هشدار دهند که به منظور آمادگی در برابر کم آبی، منافذ برگ های خود را ببندند (پلاس وان،جلد6،ص23625). سایر گیاهانی که در مجاورت این گیاهان می باشند اما با آنها ارتباط ریشه ای ندارند، نسبت به این شرایط عکس العملی نشان نمی دهند.در نتیجه پیغام باید از یک ریشه به ریشه دیگر و در قالب یک مولکول محلول منتقل شود.